U ritmičkom afinitetu

Jasmina Cibic + Laboratorija kolekcije umjetnosti nesvrstanih zemalja.

Izložba je mišljena kao mjesto susreta djela kolekcije umjetnosti nesvrstanih zemalja sa umjetničkim postupkom Jasmine Cibic, koji skupa, utemeljeni u arhivskim istraživanjima, preplićući fragmente istorijskih lomova i potencijala stvaraju prostor za nove narative. 

Izložba je otvorena performativnim izvođenjenjem kompozicije U RITMIČKOM AFINITETU.
Kompoziciju su izvele soprani Zorana Latković, Nataša Jovović i Milica Lalošević

U RITMIČKOM AFINITETU - performans

U ritmičkom afinitetu je performativno djelo zamišljeno kao kompozicija za 3 ženska vokala i izvedeno u okviru izložbenog okruženja naročito osmišljenog od strane umjetnice Jasmine Cibic. Tekstovi su izvučeni iz Klauzule o najpovlašćenijoj naciji; princip koji je kamen temeljac multilateralnog trgovinskog sistema osmišljenog nakon Drugog svjetskog rata, koji je imao za cilj da zamijeni trenja i distorzije politike zasnovane na moći garancijama okvira zasnovanog na pravilima unutar kojih trgovačka prava ne zavise od ekonomskih ili političkih uticaja.

photo by Pete Moss

Klauzula o načelu najveće povlašćenosti garantuje prava pojedinačnih umjetnika u okviru ugovora o zabavnom sadržaju – što je oblik zaštite koji se pruža jednoj strani kako bi se uvjerila da nijedna druga strana u sličnoj situaciji ne dobija bolje uslove od njih. Afektivno, ugovor zasnovan na klauzuli o najpovlašćenijoj naciji je uobičajen okvir za projekte koji zapošljavaju veliki broj glumaca na sličnom položaju, kao što su filmovi ili predstave sa ansamblima u kojima je nekoliko članova glumačke ekipe približno jednako istaknuto. Istupajući van konteksta Svjetske trgovinske organizacije, Cibic koristi koncept ovog principa kao objektiv kroz koji posmatra trgovinske sisteme kulturnih agenata prožetih nacionalnom i političkom moći autoriteta – kao i istorijske studije slučaja u kojima je kultura svedena na položaj piona u okvirima ideoloških prekrajanja u međunarodnim sukobima.

Projekat ima za cilj da preispita kako se savremeni svijet nosi sa sistematskim uništavanjem percepcije kulture kao aktivnog političkog agenta unutar urušavajućeg svjetskog poretka i koliko brzo političko kustosiranje i selekcija mogu uticati na nacionalnu kulturu, kao i na pojedinačne kulturne aktere.

Kompozicija je razvijena u saradnji sa umjetnicom i muzičarkom Barbarom Kingom Majevskom. 

Cibic i Majevska su radile na partituri, zasnivajući rad na jednoj od muzičkih partitura poklonjenih Palati nacija nakon njenog zatvaranja tokom Drugog svjetskog rata. Čim su radovi na palati, u kojoj je trebalo da se smjesti „Svjetski parlament“, bili završeni, otpočeo je sljedeći svjetski sukob; sukob koji je Liga naroda, komesar Palate, bila oformljena da spriječi.

Brojni evropski kompozitori slali su poklone muzičkih anotacija, kao čin lične odanosti ideji transnacionalne solidarnosti i mira. Ove partiture nikada nijesu realizovane i čuvaju se u arhivi Biblioteke Ujedinjenih nacija u Ženevi. Među raznim partiturama nalazi se kompozicija za orkestar, koja uključuje „glas duha“; prazni redovi koji traju čitave stranice, sve dok se ne pojavi ostatak jednostavne melodije. Ovaj sablasni glas unutar partiture može se čitati kao pravovremena metafora za nestali ženski glas iz svih primjera generisanja patrijarhalne moći.


photo by Pete Moss

Stihovi performansa kombinuju političku retoriku o umjetnosti i kulturi koja je nastala u ključnim trenucima krize evropskog identiteta u prošlosti i sadašnjosti. Potpuno ženski ansambl izvodi arhivske izjave koje su nastavile sa instrumentalizacijom kulture kako bi odgovarale različitim patrijarhalnim programima. Izvodi se sjedeći, na posebno dizajniranim skulpturama, što performans čini pokušajem spajanja moći države, kulture i tijela izvođača u jedinstven spektakl.

Stihovi i koncept Jasmina Cibic, komponovala Barbara Kinga Majevska. Zasnovano na odlomku iz Allgemeiner Volkerversohnungs Marsch op. 11 Franca Brabesa, kompozicija poklonjena Ligi naroda u Ženevi.

Poklon (The Gift)  / film, 27’ 32’’ / Jasmina Cibic, 2021

Kulturna produkcija u vremenima ideološke krize, evo takmičenja za dar koji bi mogao da izliječi podijeljenu naciju!

Poklon je distopijska drama koja se kreće kroz istoriju političkih poklona realizivanih tokom Evropskih istorijskih sukoba. Film prati umjetnika, diplomatu i inženjera koji izlažu svoje ideje za 

savršen poklon koji bi mogao izliječiti podijeljenu naciju; poklon jednako estetski impresivan i politički adekvatan. Onaj koji može pomiriti velike podjele u nacionalnom identitetu u vremenima duboke krize…

Film je sniman isključivo u fizičkim okvirima arhitekture koja je i sama bila predmet političkog darovanja; dok muziku, scenario, kao i likove čine najupečatljiviji primjeri diplomatske dvosmislenosti i efekata meke moći. Filmske lokacije uključuju sjedište Komunističke partije Francuske (dizajn arhitekte Oskara Nimajera), Palatu nacija (dar država članica Lige naroda), planinu Buzludžha u Bugarskoj (poklon naroda Bugarske) i Palatu kulture i nauke u Varšavi (poklon Staljina poljskom narodu).

Scenario za film sačinjen je od arhivske građe koja se odnosi na (trans)nacionalnu i kulturnu diplomatiju, a koja je rezultirala ikoničnim arhitektonskim i umjetničkim manifestacijama političkih darova na tlu Evrope. Poklon predstavlja nužno istraživanje o tome kako se umjetnost i kultura doživljavaju i koriste ne samo kao pioni u permutaciji strategija meke moći, već i njihovu implicitnu ulogu u proizvodnji političke scenografije koja nas danas okružuje oblikuje.

photo by Pete Moss

Izbor djela iz kolekcije umjetnosti nesvrstanih zemalja:

Shuresh Sharma

Bez naslova II, 1981

Ulje na platnu, 153 x 183 cm

Poklon Nacionalne galerije Nju Delhi

Indija

Gurcharan Singh

Slika br.5, 1981

Ulje na platnu, 168x128 cm cm

Poklon Nacionalne galerije Nju Delhi

Indija

Harfa Saung-Gauk

Drvo tekstil, koža, svila

Poklon Saveznog sekretarijata za inostrane poslove VIII uprava

Burma

Tradicionalni narodni ksilofon

Drvo i metal

Poklon Ambasade Indonezije

Indonezija

Gong

Drvo i metal

Poklon Ambasade Indonezije

Indonezija

Saleh Reda

Kompozicija, 1985., 

bronza, mermer

39,5 x 35 x 35 cm

Poklon vlade Egipta

Egipat

Mustafa El Razzaz

Akrilik na platnu, triptih

200 x 100 cm x 3

Poklon vlade Egipta

Egipat

Ted Carrasco

Livena bronza

31,5 x 12,5 x 9 cm

Poklon posredstvom Ambajada De La

Republica Socialista Federativa De

Yugoslavia Casilla 1717 La Paz Bolivia

Bolivija

Jasmina Cibic (rođena 1979. godine) bavi se filmom, skulpturom, instalacijom i

performansom. U svojim radovima istražuje koncept takozvane „meke moći“

proučavajući kako se političke ideje sprovode kroz primjenu umjetnosti i arhitekture.

Analizira načine na koje država koristi kulturnu produkciju da saopšti svoje težnje i

preferirane aksiologije.

Dosljedno koristeći arhivska istraživanja kao polazne tačke, umjetnica spaja

istorijske datosti u nove performativne narative. Sceniranjem, citiranjem i ponovnim

izvođenjem, skreće pažnju na sličnosti između scenske produkcije (stagecraft) i

umjetnosti upravljanja državom (statecraft). Čini se da igra dvostruku igru: s jedne

strane, dekodira mehanizme moći, dok sa druge gradi svoje alegorijske strukture.

Barbara Kinga Majewska savremena je muzička umjetnica (glas), izvođačica-kompozitorka i kreatorka zvučnih instalacija sa sjedištem u Varšavi. Ona koristi glas kao alat za istraživanje nemuzičkih prikaza pjevačke prakse. Više: barbarakingamajewska.com

Laboratorija kolekcije umjetnosti nesvrstanih zemalja je projekat Centra savremene umjetnosti koji ima za cilj razvoj savremenih istraživačkih i arhivskih umjetničkih praksi i njihovu implementaciju u umjetničke i edukativne programe Centra, kao i povezivanje ove izuzetno vrijedne i bogate zbirke, koja svjedoči o važnom internacionalnom istorijskom kontekstu, sa međunarodnom akademskom i umjetničkom zajednicom. Namjera je da se kroz ovaj program u kontinuitetu razvijaju aktivnosti koje bi doprinijele istorizaciji i novim čitanjima, te obnavljanju međunarodnih komunikacija i razmjena koje je kolekcija njegovala.

Projekat realizuje tim kustoskinja i konzervatorki i to: Marina Šaranović, Anita Ćulafić, Nada Baković i Natalija Vujošević.